KUDA.ORG NA 19. BIJENALU UMETNOSTI, Pančevo
19. BIJENALE UMETNOSTI, Pančevo
„Smrt umetnosti, živela umetnost!”
od 31. oktobra do 27. novembra 2020.
Preispitivanje nasleđa druge linije u umetnosti na područiju bivše Jugoslavije
Postoje pojave u umetnosti koje su nicale mimo uobičajenih pravila i normi svog vremena i svakako mimo svih očekivanja. Te su pojave činile ono što se na kraju, mnogo posle njihovog nastanka, ispostavilo kao progres u umetnosti.
Iako su istorija i teorija umetnosti tradicionalno pomake do nedavno detektovale samo u velikim centrima umetničkog sveta (Njujork, Rim, Pariz) ispostavilo se da su se u našem regionu (onom koji je činio područije bivših Jugoslavija) takve pojave takođe dešavale, bile podjednako samonikle. Bile su u duhu sličnih naprednih događaja u tim velikim centrima i jednako doprinosile napretku u shvatanju i stvaranju umetnosti. Isto tako, nažalost, bile su uglavnom ignorisane ili osuđivane u svom neposrednom okruženju.
Autorski tim: Selman Trtovac, Ivana Bašićević Antić, Sanja Latinović, Stevan Vuković
-
MEDIJSKA ONTOLOGIJA - kuda.org
Mapiranje društvene i umetničke istorije Novog Sada
Trajni čas umetnosti - Radikalna praksa, fleksibilna umetnost, dogmatski okvir
Mapa Radikalna praksa, fleksibilna umetnost, dogmatski okvir je proistekla iz istraživanja u okviru projekta “Trajni čas umetnosti”. Mapa predstavlja mrežu protagonista i referenci umetničke, društvene i političke teorije i prakse, koja je uticala na novosadsku neoavangardu šezdesetih i sedamdesetih godina XX veka. Mapa pokriva polje istorijskih avangardi sa početka dvadesetog veka, preko posleratne neoavangarde, pa sve do savremene umetničke produkcije.
Projektom „Trajni čas umetnosti” se daje kontekstualni uvid u istorijske progresivne i angažovane umetničke prakse u Novom Sadu i ukazuje se na kompleksno društveno i političko okruženje koje je značajno određivalo ove prakse, gde se pre svega misli na glavne ekonomske i političke preokrete u tadašnjoj Jugoslaviji. U odnosu na kontekst, „Trajni čas umetnosti“ prikazuje odnos tzv. Novih umetničkih praksi prema kulturnom establišmentu i dominantom diskursu soc-realizma, prema zvaničnim institucijama kulture (Tribina mladih i studentski i književni časopisi), prema modelima samo-organizacije, umrežavanja sa kulturnom i intelektualnom scenom iz Zagreba, Ljubljane, Beograda, prema diskusiji o autonomiji umetnosti, alternativnim oblicima organizovanja društvenog i političkog života.
Projekat „Trajni čas umetnosti“ pravi otklon od uobičajenog romantičarskog pogleda na umetničke prakse perioda druge polovine 1960-ih godina do početka 1970-ih, kao ekscesne, cenzurisane i nemoguće, raskidajući sa savremenim pogledom na nasleđe jugoslovenskog socijalizma kao isključivo negativno kao i sa etno-nacionalističkim pozicijama koje negirajući na opštem nivou upravo ovo nasleđe uspešno utiru put tkzv. „ne-ideološkom“ uplivu liberalne demokratije i slobodnog tržišta u post-jugoslovenska društva.
Promene u novosadskim institucijama kulture nakon političkih previranja početkom 1970-ih godina ukinuli su ideju o „javnoj instituciji“ kao relevantnom okviru za diskusiju tekućih društvenih i političkih pitanja. Štaviše, skoro da možemo zaključiti da se nakon ukidanja Tribine mladih stvara neka vrsta vakuma u kritičkom diskursu umetnosti i kulture, barem ukoliko govorimo o terenu Novog Sada. Posledice toga su vidljive i danas i ogledaju se u kontinuiranom nedostatku javne kritike fašizma 1990-ih godina, desnog ekstremizma početkom 2000-ih godina i neoliberalnog kapitalizma danas. Institucionalne prakse umetnosti i kulture danas se razvijaju pod okriljem kreativnih industrija i u mirnoj su koegzistenciji sa vladajućim režimom, te svoj zadatak ne vide u pokretanju gorućih društvenih pitanja ili kritici javnosti kao što je to npr. bio slučaj sa Tribinom mladih s kraja 1960-ih godina. Projekat ovim postavlja pitanje: Kako uobičajene prakse zaštite i konzervacije kulturnog i intelektualnog nasleđa mogu biti transcedovane i postati aktivni politički agenti današnjice? Da li specifičan način bavljenja kulturnim nasleđem može postati alat za analizu savremene kulturne kreacije?
U dugoročni „Trajni čas umetnosti“ projekat u svom dosadašnjem razvoju i strukturi objedinjuje raziličite formate od izložbi, publikacija, DVD izdanja, kataloga i koprodukcija koja detektuju širok spektar uticaja i transmisije ovakvih praksi u savremenom trenutku. Trajni čas umetnosti je uspostavljen kao trpno stanje u permanentnoj intenciji promene stanja.
Centar_kuda.org, Novi Sad